Pomorska Biblioteka Pedagogiczna im. Gdańskiej Macierzy Szkolnej w Gdańsku, znana wcześniej jako Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Gdańskiej Macierzy Szkolnej, to instytucja, która od 2022 roku działa pod obecną nazwą. Biblioteka ta pełni funkcję biblioteki pedagogicznej, obsługując obszar województwa pomorskiego. Jej działalność ma charakter specjalistyczny i nawiązuje do tradycji przedwojennych bibliotek przeznaczonych dla nauczycieli, które powstały zaraz po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku.
Głównym celem biblioteki jest wspieranie nauczycieli oraz studentów przygotowujących się do tego zawodu, jednak jej zbiory są dostępne także dla wszystkich zainteresowanych czytelników. Biblioteka gromadzi, opracowuje oraz udostępnia różnorodne rodzaje zbiorów bibliotecznych. Szczegółowe informacje dotyczące jej zasobów można znaleźć w dostępnych katalogach komputerowych. Czytelnicy mają do dyspozycji cztery zbiory informacji, które obejmują: książki, artykuły z czasopism, multimedia oraz zbiory muzealne związane z historią oświaty w Pomorzu.
Pomorska Biblioteka Pedagogiczna koncentruje się na wsparciu działalności dydaktycznej i wychowawczej w placówkach oświatowych. W ramach prowadzonej działalności edukacyjnej, biblioteka organizuje różnorodne warsztaty i lekcje biblioteczne, a także zajęcia z zakresu edukacji filmowej i promocji czytelnictwa. Co roku biblioteka przygotowuje ofertę edukacyjną skierowaną do szkół, która obejmuje lekcje regionalne oraz sesje metodyczne. Z racji Tygodnia Bibliotek, organizowane są różnorodne działania mające na celu popularyzację czytelnictwa wśród społeczeństwa.
Warto zaznaczyć, że Pomorska Biblioteka Pedagogiczna jest jedną z instytucji uczestniczących w tworzeniu zasobów Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej. W 2011 roku instytucja ta otrzymała wyróżnienie w konkursie „Pozytywista Roku” w kategorii „Kultura i Sztuka”, co podkreśla jej znaczenie w regionie.
Od 2013 roku oferuje również usługę bezpłatnego dostępu do książek w wersji elektronicznej poprzez platformę IBUK Libra, umożliwiając czytelnikom korzystanie z około 1200 pozycji na różnych urządzeniach, zarówno mobilnych jak i stacjonarnych. W marcu 2016 roku biblioteka została wyróżniona okolicznościową statuetką za aktywną promocję e-czytelnictwa, a od stycznia 2015 roku jest partnerem Cyfrowej Wypożyczalni Publikacji Naukowych ACADEMICA. Obecne zasoby dokumentów dostępnych w bibliotece wynoszą 1 504 721, co czyni ją ważnym punktem dostępu do wiedzy i kultury w regionie pomorskim.
Zbiory
Zbiory Pomorskiej Biblioteki Pedagogicznej obejmują różnorodne dziedziny wiedzy, dostosowane do programów nauczania oraz kształcenia nauczycieli w różnych typach szkół i na różnych poziomach. Szeroki wachlarz tematów w bibliotece obejmuje następujące obszary:
- pedagogika oraz nauki pokrewne, w tym psychologia i socjologia,
- publikacje naukowe i popularnonaukowe z różnych dziedzin wiedzy, szczególnie te związane z najnowszymi odkryciami i wynalazkami,
- literatura piękna, dzieła klasyków oraz pozycje z zestawów lektur szkolnych,
- pisma dotyczące bibliotekoznawstwa i informacji naukowej,
- programy nauczania oraz podręczniki szkolne,
- dokumenty oraz publikacje związane z historią oświaty w regionie pomorskim,
- publikacje regionalne, które dotyczą historii i walorów przyrodniczo-etnograficznych Pomorza Gdańskiego, w tym Kaszub i Kociewia oraz miasta Gdańska.
Na koniec 2015 roku zasoby biblioteki, łącznie z filiami, liczyły 536 584 jednostek, w tym około 511 tys. woluminów zbiorów piśmienniczych oraz ponad 25 tys. zbiorów audiowizualnych.
Historia
Powstanie Biblioteki Pedagogicznej im. Gdańskiej Macierzy Szkolnej ma swoje korzenie w 1946 roku, kiedy to po zakończeniu II wojny światowej z inicjatywy wizytatora bibliotek w Kuratorium Okręgu Szkolnego Gdańskiego, mgr Kazimierza Jasiulańca, została zainicjowana. Jasiulańc, absolwent Uniwersytetu im. Stefana Batorego w Wilnie, posiadał doświadczenie zawodowe jako bibliotekarz w Bibliotece Uniwersyteckiej sprzed wojny.
Pierwotnie instytucja ta funkcjonowała jako Okręgowa Biblioteka Pedagogiczna, a jej siedziba znajdowała się w Sopocie, przy ul. Marii Skłodowskiej-Curie 10/12. Pierwszym dyrektorem, który objął tę funkcję, była Leokadia Jasiulaniec.
W 1951 roku biblioteka uzyskała status Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej, co wiązało się z nadaniem jej odpowiedzialności za merytoryczną opiekę nad innymi powiatowymi bibliotekami pedagogicznymi. Już rok później siedzibę przeniesiono do Gdańska.
Do 1956 roku biblioteka funkcjonowała na ul. Liebermana w dzielnicy Wrzeszcz, a następnie w latach 1956-1973 przeniosła się na ul. Wały Jagiellońskie 24. W 1973 roku lokalizacja zmieniła się po raz kolejny, a placówka została umieszczona w zabytkowym gmachu przy Alei Gen. J. Hallera 14 w Gdańsku-Wrzeszczu, zajmując dawne budynki szkół dla chłopców i dziewcząt. Nieruchomość ta stanowi świadectwo dawnej architektury edukacyjnej regionu.
W 1975 roku dyrektorem Biblioteki Pedagogicznej w Gdańsku została dr Maria Etmańska. Obchodząc 30-lecie swojego istnienia w 1976 roku, bibliotece nadano imię Gdańskiej Macierzy Szkolnej, co stanowiło ważny krok w kierunku budowania jej tożsamości.
W latach 1993–1999 biblioteka była częścią większej placówki oświatowej, Centrum Edukacji Nauczycieli. Po odzyskaniu autonomii nowym dyrektorem została mgr Lucja Ćwiok. Następnie, w latach 2004–2024, kierownictwo biblioteki sprawowała mgr Małgorzata Kłos. Z dniem 1 września 2024 roku w fotelu dyrektora zasiądzie mgr Justyna Malinowska, co oznacza kolejny rozdział w historii tej uważanej za istotną instytucji edukacyjnej w regionie.
Filie
Pomorska Biblioteka Pedagogiczna składa się z jednostki głównej, która mieści się w Gdańsku, oraz licznych filii usytuowanych w kluczowych miastach województwa pomorskiego. Filie te znajdują się w:
- Chojnicach,
- Kościerzynie,
- Kwidzynie,
- Malborku,
- Nowym Dworze Gdańskim,
- Pruszczu Gdańskim,
- Starogardzie Gdańskim,
- Wejherowie.
Na przestrzeni lat liczba oraz rozmieszczenie tych filii ulegały zmianom. Początkowo istniało 6 placówek, które były zlokalizowane w Kościerzynie, Kwidzynie, Lęborku, Starogardzie Gdańskim, Tczewie oraz Elblągu.
Filie są istotnym wsparciem dla nauczycieli oraz całego lokalnego środowiska. Dzięki szczególnemu naukowemu i specjalistycznemu charakterowi tych zbiorów, stanowią one naturalne zaplecze dla studentów i osób w trakcie nauki. Oprócz bogatej oferty zbiorów, czytelnicy mogą liczyć na fachową pomoc ze strony nauczycieli bibliotekarzy, co dodatkowo podnosi wartość tych placówek jako miejsc wsparcia w procesie edukacyjnym.
Przypisy
- Uchwała nr 500/XL/22 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 28.02.2022 r. [dostęp 21.07.2023 r.]
- Nowa nazwa Biblioteki. pbw.gda.pl. [dostęp 21.07.2023 r.]
- Filie – godziny otwarcia (pdf). pbw.gda.pl [dostęp 20.06.2022 r.]
- Jan Daniluk – Koszary Zaroślak (Petershagen). jandaniluk.pl. [dostęp 06.06.2019 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Biblioteki":
Biblioteka Główna Uniwersytetu Gdańskiego | Biblioteka Europejskiego Centrum Solidarności | Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego w Gdańsku | Pomorska Biblioteka Cyfrowa | Biblioteka Gdańska Polskiej Akademii Nauk | Biblioteka Główna Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego | Biblioteka Politechniki GdańskiejOceń: Pomorska Biblioteka Pedagogiczna im. Gdańskiej Macierzy Szkolnej w Gdańsku