Gdańskie Towarzystwo Naukowe, którego historia sięga roku 1922, zostało pierwotnie założone jako Towarzystwo Przyjaciół Nauki i Sztuki w Gdańsku. Inicjatorem tej organizacji była Polonia Gdańska, a jej działalność trwała do wybuchu II wojny światowej w 1939 roku. Po konfliktach zbrojnych, w roku 1945, towarzystwo zostało reaktywowane, przyjmując obecną nazwę w 1956 roku.
Dziś Gdańskie Towarzystwo Naukowe ma pięć wydziałów i jest odpowiedzialne za wydawanie wielu renomowanych publikacji naukowych, w tym Rocznika Gdańskiego, Gdańskich Studiów Językoznawczych, Acta Biologica et Medica, Pomorskich Monografii Toponomastycznych oraz Peribalticum. Prezesem towarzystwa jest Jerzy Błażejowski.
W skład Gdańskiego Towarzystwa Naukowego wchodzą następujące wydziały:
- Nauk Społecznych i Humanistycznych,
- Nauk Biologicznych i Medycznych,
- Nauk Matematyczno-Fizyczno-Chemicznych,
- Nauk Technicznych,
- Nauk o Ziemi.
W latach 1972–2011 towarzystwo miało swoją siedzibę w XVIII-wiecznej kamienicy zlokalizowanej przy ulicy Grodzkiej 12. Od 2011 roku biura Gdańskiego Towarzystwa Naukowego mieszczą się w siedzibie Instytutu Archeologii Uniwersytetu Gdańskiego, przy ulicy Bielańskiej 5 w Gdańsku.
W 1997 roku Gdańskie Towarzystwo Naukowe otrzymało Medal Księcia Mściwoja II w uz recognition of its scientific activities and efforts to disseminate the traditions of Gdańsk science.
Prezesi Gdańskiego Towarzystwa Naukowego
Gdańskie Towarzystwo Naukowe miało wielu znaczących prezesów, którzy w różnych okresach kierowali jego działalnością. Poniżej przedstawiamy listę kluczowych postaci, które miały wpływ na rozwój towarzystwa:
- Tadeusz Bilikiewicz (1956–1959),
- Stanisław Hiller (1959–1963),
- Wacław Balcerski (1963–1965),
- Józef Sawlewicz (1965–1971),
- Robert Szewalski (1971–1973),
- Gotfryd Kupryszewski (1973–1979),
- Roman Wapiński (1979–1985),
- Włodzimierz Prosnak (1985–1995),
- Marek Latoszek (1995–1998),
- Jan Drwal (1998–2012),
- Marek Wesołowski (2012–2013),
- Jerzy Błażejowski (2013–).
Każdy z tych prezesów wniósł coś unikalnego do organizacji, kształtując jej kierunki rozwoju oraz działalność naukową w Gdańsku.
Sekretarze Generalni Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki w Gdańsku
W historii Gdańskiego Towarzystwa Naukowego znaczącą rolę odgrywali poszczególni sekretarze generalni, którzy przyczyniali się do rozwoju nauki i kultury w regionie. Wśród nich byli:
- Władysław Cieszyński (1922–1923, 1924–1925),
- Aniela Walterówna (1923–1924),
- Kazimierz Szymański (1925–1928),
- Adam Czartkowski (1929–1936),
- Marian Pelczar (1937–1939, 1945–1956).
Każdy z tych liderów praktykował działania, które miały na celu wspieranie intelektualnego życia w Gdańsku.
Sekretarze Generalni Gdańskiego Towarzystwa Naukowego
Gdańskie Towarzystwo Naukowe ma długą historię sukcesywnych kierowników, którzy pełnili funkcję sekretarzy generalnych. Oto lista osób, które zajmowały to zaszczytne stanowisko:
- Bernard Janik (1956–1959),
- Marian Antosz (1965–1967),
- Stanisław Sokół (1967–1968),
- Roman Wapiński (1968–1969),
- Romuald Cebertowicz (1969–1971),
- Mieczysław Myśliwiec (1971–1973),
- Andrzej Zbierski (1973–1991),
- Jan Majewski (1991–1998),
- Roman Kaliszan (1998–2001),
- Jerzy Błażejowski (2001–2013),
- Jerzy Gwizdała (2013–2022),
- Piotr Stepnowski (2022–).
Warto zaznaczyć, że Andrzej Zbierski w 2001 roku otrzymał tytuł prezesa honorowego Gdańskiego Towarzystwa Naukowego.
Przypisy
- Laureaci medalu księcia Mściwoja II [online], bip.gdansk.pl [dostęp 21.10.2024 r.]
- Nowy Zarząd Gdańskiego Towarzystwa Naukowego | Aktualności - Uniwersytet Gdański [online], 31.05.2022 r. [dostęp 21.10.2024 r.]
- a b GDAŃSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE. gedanopedia.pl. [dostęp 25.01.2019 r.]
- O GTN. gtn.cba.pl. [dostęp 26.01.2019 r.]
- Zmarł prof. Andrzej Zbierski. Wybitny archeolog i honorowy obywatel Gdańska. tvn24.pl. [dostęp 26.01.2019 r.]
- Gdańskie Towarzystwo Naukowe, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 05.11.2013 r.]
- trojmiasto
Pozostałe obiekty w kategorii "Instytucje Naukowe":
Instytut Kaszubski | Gdański Park Naukowo-TechnologicznyOceń: Gdańskie Towarzystwo Naukowe